فیبروم های رحمی

این مطلب به لحاظ علمی به تایید خانم دکتر راشین ضرغام متخصص زنان و فلوشیپ نازایی رسیده است.

علائم بیماری فیبروم (میوم رحم)

انواع فیبروم رحمی

درمان فیبروم رحم

فیبروم (Uterine fibroids) یا همان میوم رحم، تومورهای خوش‌خیمی هستند که از رحم نشات می‌گیرند. فیبروم رحمی شایع‌ترین توده‌ی خوش‌خیم تشکیل‌شده در بدن زنان بالغ است.

این تومورها معمولا بین سنین ۱۶ تا ۵۰ (سنین باروری) رشد می کنند. در این سال ها مقدار استروژن بالاتر است. هنگامی که فیبروئید رشد می کند، می تواند تا بعد از یائسگی رشد کند. همانطور که سطح استروژن کاهش می یابد، فیبروئید کوچک می شود. داشتن اضافه وزن یا چاقی به طور قابل توجه این خطر را افزایش می دهد.

علائم بیماری فیبروم (میوم رحم)

 خونریزی شدید و یا دردناک رحمی

  پریودی سنگین و دردناک

  کم خونی نتیجه پریودی سنگین

  فشار یا درد لگنی

  تکرر ادرار

  مشکل در تخلیه مثانه

  یبوست 

 پشت درد یا پا درد 

 ترشح مزمن واژینال

انواع فیبروم رحمی

چهار نوع فیبروم و یا میوم وجود دارد:

• داخلی: در دیواره عضلانی رحم واقع شده است؛ این فیبروم ها شایع ترین نوع هستند.
• فیبروم های زیرسروزی: در خارج از دیوار رحم، در زیر لایه بافت اطراف آن قرار دارد. آنها می توانند به فیبروم ها متورم تبدیل شوند و می توانند بسیار بزرگ شوند.
• فیبروم های زیر مخاطی: این نوع می تواند به حفره رحم برسد و در عضله زیر پوشش دیوار رحم واقع شده است.
• فیبروم دهانه رحم: این تومورها در دهانه رحم قرار دارد.

درمان فیبروم رحم

در مورد بسیاری از افرادی که فیبروم رحمی بدون مشکل و نشانه دارند سیاست تحت نظر گرفتن فیبروم بهترین گزینه است.

بسیاری از فیبروم‌ها تمایل دارند که بعد از یائسگی کاهش اندازه داده و حتی ناپدید شوند. البته این در مورد تمامی آن‌ها صدق نمی‌کند.

دارو‌ها:این دارو‌ها با کاهش سطح هورمون‌های زنانگی (استروژن و پروژسترون) سبب یک حالت یائسگی موقتی می‌شوند. در نتیجه پریود قطع می‌شود و فیبروم‌ها جمع می‌شوند و کم خونی فرد بهبود می‌یابد.

هیسترکتومی (عمل برداشت رحم): این عمل تنها راه حل دائمی برای فیبروم‌های رحمی است. اما باید در نظر داشت که این با این عمل توانائی بچه دار شدن فرد از بین می‌رود، لذا برای افرادی که دیگر مایل به باروری نیستند، گزینه خوبی محسوب می‌شود.

میومکتومی (عمل برداشت فقط فیبروم): این عمل عارضه‌اش از عمل برداشت رحم، کمتر است ولی احتمال عود (برگشت مجدد) فیبروم با آ ن وجود دارد.  میومکتومی می‌تواند به روش های باز کردن شکم و لاپاراسکوپی انجام شود. عمل لاپاراسکوپی برای برداشت فیبروم‌های کوچک استفاده می‌شود.

میومکتومی هیستروسکوپیک: این روش یک گزینه مطرح برای برداشت فقط فیبروم‌های داخل رحم (زیر مخاطی) است. یک لوله باریک و بلند بنام هیستروسکوپ که در نوک آن یک دور بین تعبیه شده، تحت بی‌حسی موضعی یا بی‌هوشی عمومی وارد رحم می‌شود و با دید کامل، پزشک فیبروم را مشاهده کرده و برمی‌دارد. این روش فقط در وقتی که پزشک بسیار حاذق بوده و تکنیک این عمل را می‌داند، کاربرد دارد.

روش لخته سازی در شریان رحمی: دراین روش رادیولوژیست مجرب، با کمک تزریق موادی بسیار ریز پلی وینیل کلراید در عروق خون رسان رحم لخته ایجاد می‌کند. در نتیجه خون رسانی فیبروم دچار اختلال می‌شود و فیبروم جمع می‌شود. این روش جدید برای درمان فیبروم رحم بسیار موثر است. فواید این عمل شامل عدم وجود برش در دیواره شکم و کاهش مدت بهبودی پس از عمل است. عوارض آن شامل درد‌های پس از عمل (۷-۲ روز پس از عمل) و احتمال صدمه به ارگان های مجاور رحم ویا تخمدان‌ها وجود دارد. این روش برای افرادی که مایل به بچه دار شدن پس از عمل هستند، توصیه نمی‌شود.

آندومتریوز

این مطلب به لحاظ علمی به تایید خانم دکتر ژاله محمدپور متخصص زنان و فلوشیپ نازایی رسیده است.

علت آندومتریوز

عوامل خطر آندومتریوز

علایم آندومتریوز

عوارض آندومتریوز

تشخیص آندومتریوز

درمان آندومتریوز

درمان های دارویی آندومتریوز

آندومتریوز بیماری است که با رشد بافت داخلی رحم (آندومتر) جایی در خارج از رحم مشخص می شود. شیوعی در حدود ۱۰ درصد در سنین باروری داشته و سن رایج ابتلا ۲۵ تا ۳۵ سالگی است.

این بیماری می تواند نقاط مختلف لگن، شکم و حتی ریه را درگیر کند.

شایع ترین محل بروز آندومتریوز در ۵۰ درصد موارد لگن است که در این قسمت، تخمدان ها بیش از دیگر اندام ها گرفتار می شوند.

درگیری تخمدان ها سبب ایجاد کیست شکلاتی یا آندومتریوما می شود.

همزمان با قاعدگی این نقاط خونریزی می کنند که در نتیجه مشکلات فراوانی برای فرد به وجود می آید.

علت آندومتریوز

آندومتریوز جزو آن دسته از بیماری هایی است که علت اصلی آن شناخته شده نیست. تئوری های زیر در مورد علت ایجاد آندومتریوز مطرح است:

۱- کاشته شدن بافت دیواره داخلی رحم (آندومتر) در مناطق غیرطبیعی به دلیل جریان برگشتی خون قاعدگی از طریق لوله های رحمی به داخل شکم و حفره لگن می تواند اتفاق بیفتد. این تئوری قطعی نیست زیرا این اتفاق در همه خانم ها می افتد ولی همه مبتلا به آندومتریوز نمی شوند.

۲- وجود سلول های چند خاصیتی در لگن: این سلول ها می توانند به بافت آندومتر تبدیل شده و ایجاد آندومتریوز کنند.

۳- کاشته شدن مستقیم بافت آندومتر از طریق جراحی در مناطق دیگر برای مثال در محل برش مربوط به زایمان طبیعی یا سزارین.

۴- اختلال در سیستم ایمنی خانم های مبتلا که سبب رشد آندومتر در مناطق غیر معمول می شود.

عوامل خطر آندومتریوز

شروع زودهنگام بلوغ

یائسگی دیرهنگام

داشتن قاعدگی های شدید یا طولانی تر از ۷ روز

سابقه ابتلای خویشاوند نزدیک مبتلا به آندومتریوز مانند مادر،خواهر یا خاله

قرار گرفتن در معرض استروژن زیاد

اختلال آناتومی رحمی که خروج خون قاعدگی را با مشکل همراه می کند

مصرف الکل و کافئین

BMI پایین

رژیم غذایی حاوی مقادیر بالای چربی و گوشت قرمز

علایم آندومتریوز

این بیماری در بسیاری موارد بدون علامت است ولی شایع ترین علامت آن، درد لگن می باشد که اغلب همراه با عادت ماهانه است. این درد با گذشت زمان بدتر می شود و با مسکن های معمول بهتر نمی شود. شدت درد همیشه نشانه شدت بیماری نیست.

از جمله شایعترین علایم آندومتریوز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عادت ماهانه دردناک

درد در طی یا بعد از مقاربت با همسر

خونریزی بیش از حد در طی عادت ماهیانه

نازایی در برخی زنان

علایم دیگر شامل خستگی،اسهال،یبوست،نفخ و یا تهوع که ممکن است در طول عادت ماهیانه وجود داشته باشد

علایم آندومتریوز در طی بارداری موقتا از بین می رود ولی با قطع پریودها در یائسگی، علایم از بین می رود.

عوارض آندومتریوز

۱- نازایی

خانم هایی که آندومتریوز خفیف تا متوسط دارند بدون مشکل باردار می شوند. پزشکان توصیه می کنند زنان متاهلی که دارای آندومتریوز هستند هرچه زودتر باردار شوند.

آندومتریوز با اثر بر ساختمان و آناتومی لگن و ایجاد چسبندگی و همچنین ترشح مواد التهابی، می تواند اثرات مضری بر تخمک و لانه گزینی داشته باشد.

۲- دردهای شدید لگنی

۳- مشکلات ادراری و اجابت مزاج

۴- چسبندگی احشای لگنی

۵- آندومتریوز و کانس: مطالعات زیادی نشان داده اند که خطر سرطان تخمدان در خانم هایی که به آندومتریوزمبتلا شده اند بیشتر است.

تشخیص آندومتریوز

اولین اقدام در تشخیص آندومتریوز، گرفتن شرح حال دقیق و معاینه لگن بیماران است. پرسش در مورد نظم قاعدگی، لکه بینی بعد از قاعدگی، دردهای لگن در حول و حوش قاعدگی و شدت آنها، درد در هنگام مقاربت و سابقه کیست تخمدانی در خود بیمار و بستگان اهمیت دارد.

اگر درد قاعدگی در حدی است که به درمان های معمول ضد درد جواب نمی دهد، افراد باید حتما به پزشک متخصص مراجعه کنند.

سونوگرافی: برای تشخیص به خصوص زمانی که آندومتریوز تخمدان را درگیر کرده باشد موثر است.

اندازه گیری CA125: می تواند کمک کننده باشد ولی اختصاصی نیست.

لاپاراسکوپی: تشخیص نهایی و قطعی آندومتریوز با لاپاراسکوپی می باشد.

درمان آندومتریوز

درمان آندومتریوز در برخی موارد دارویی و در برخی موارد جراحی است.

انتخاب روش درمان بستگی به علایم بیمار(شدت درد) دارد و اینکه شخص تاکنون بارداری داشته یا متمایل به بارداری است دارد.

پزشکان معمولا سعی می کنند از روش های غیرجراحی برای کنترل بیماری استفاده کنند.

درمان های دارویی آندومتریوز

استفاده از مسکن برای کاهش درد: مانند مفنامیک اسید، بروفن و ناپروکسن

داروهای هورمونی: شامل قرص های ضدبارداری،دستگاه میرنا،قرص ها و آمپول های پروژسترونی،دانازول و …

درمان جراحی: اغلب با لاپاراسکوپی بافت های آندومتریوز را برداشته یا می سوزانند. حتی با جراحی نیز ممکن است آندومتریوز عود کند پس تصمیم برای جراحی کردن یا نکردن بستگی به شرایط فرد و شدت علایم دارد.

هیسترکتومی و خارج کردن رحم و تخمدان: در موارد شدید آندومتریوز در فردی که تمایل به بارداری ندارد باید انجام شود.

۱۲/۱۰/۲۰۲۰